της Δώρας Μαλανδρινού
Οne man show- σχεδόν- για τον Γιώργο Κοτανίδη, ο οποίος για δεύτερη χρονιά παρουσιάζει στο θέατρο ”Άνεσις” το έργο του Πίτερ Παρνέλ ”QED” ή ”Τι απέδειξε ο κύριος Φάινμαν”.
Το έργο, το οποίο είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο Lincoln Theatre Center της Νέας Υόρκης με τον Άλαν Άλντα στον πρωταγωνιστικό ρόλο, έχει ως θέμα τη ζωή ενός από τους πιο σπουδαίους φυσικούς του 20ού αι., του νομπελίστα Ρίτσαρντ Φάινμαν (βραβεύτηκε για τη θεωρία του στην Κβαντική Ηλεκτροδυναμική), και στηρίχτηκε σε κείμενα του ίδιου.
Για ποιο λόγο, όμως, ένας κορυφαίος επιστήμονας αντιμετωπίστηκε ως ιστορικό πρόσωπο, άξιο να προκαλέσει την προσοχή του μεγάλου κοινού προσφέροντάς του συγκίνηση και διδαχή;
Όπως λένε όσοι τον γνώρισαν, ο Ρίτσαρντ Φάινμαν δεν ήταν ο αφηρημένος σοφός, ο έγκλειστος στο εργαστήριο ή τους υπολογισμούς του. Πρόκειται για μία πολύπτυχη και χαρισματική προσωπικότητα που άγγιξε πολλούς τομείς της επιστημονικής δημιουργίας, της τέχνης και της κοινωνίας.
Ιδιοφυής επιστήμονας, αλλά και λάτρης της φύσης και της ζωής, εγωκεντρικός και φιλόδοξος και ταυτόχρονα μαχητικά έντιμος, με εξαίρετα δείγματα προσωπικής ακεραιότητας, αντικομφορμιστής και κυνηγός της πρωτοτυπίας, παθιασμένος ντράμερ, ερασιτέχνης ηθοποιός και δημιουργικός ζωγράφος, σπουδαίος δάσκαλος, αλλά και ονειροπόλος ταξιδευτής και αθεράπευτος γυναικάς, άνθρωπος που συγκρούστηκε με το καταστημένο, που αντιτάχθηκε στη σοβαροφάνεια με χιούμορ και ειρωνεία.
Στο έργο, ο Φάινμαν βρίσκεται στο γραφείο του και ετοιμάζει μια διάλεξη που του έχει ζητηθεί με τίτλο ”Όλα όσα γνωρίζουμε”. Σε αυτό τον χρόνο θα μας εξηγήσει μερικά από τα μυστήρια του σύμπαντος και του ατόμου, ”μυώντας” μας με απλό και κατανοητό τρόπο στη θεωρία του, αλλά και θα διηγηθεί συναρπαστικές ιστορίες από τη ζωή του, σκιαγραφώντας τον χαρακτήρα και τις ιδέες του.
Στη διάρκεια τη νύχτας θα έρθει αντιμέτωπος με καίρια ερωτήματα για τη ζωή και το θάνατο, καθώς ο ίδιος πάσχει από καρκίνο που τον ξαναχτυπά και θα πρέπει να πάρει μια σημαντική απόφαση: θα παραδοθεί στη μοίρα ή υποστεί μία ακόμη εγχείρηση με 50%-50% πιθανότητα επιτυχίας;
Αυτό ακριβώς το ζήτημα της ασθένειας του Φάινμαν λειτουργεί ως ”φωτοσκίαση” στη δραματουργική επεξεργασία του μύθου. Σύγκρουση ανάμεσα στο συναίσθημα και τη λογική, στο Θεό και τη φύση. Η επαφή του όμως με τη Μίριαμ Φιλντ, μια φοιτήτριά του, θα του υπενθυμίσει τη χαρά της ζωής και θα αποφασίσει να δώσει μια μάχη ακόμη.
Είναι αλήθεια ότι ο μονόλογος είναι ίσως το δυσκολότερο θεατρικό είδος για έναν ηθοποιό, ιδίως όταν έχει μεγάλη διάρκεια.
Και αυτό γιατί προκειμένου να κρατήσει την προσοχή του κοινού, θα πρέπει να εφεύρει τεχνικές που να το κρατούν σε εγρήγορση και να διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον του σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, να το εκπλήσσει, να το συγκινεί, να το συνεπαίρνει, αλλά ταυτόχρονα να επιτρέπει και να δημιουργεί τις απαραίτητες ”ανάσες” ώστε να συνειδητοποιεί τη ροή του λόγου και το περιεχόμενό του. Με λίγα λόγια, να ξεδιπλώσει όλο του το ταλέντο.
Ο Γιώργος Κοτανίδης με τον Ρίτσαρντ Φάινμαν κατέγραψε έναν υποκριτικό άθλο, αποδίδοντας με μια καταιγιστική ερμηνεία έναν πολυεπίπεδο χαρακτήρα με πολλές αντιφατικές πλευρές, ενώ το μικρό πέρασμα της Ελευθερίας Γεροφωκά ήταν υποκριτικά κάπως άτονο, ωστόσο έφερε στη σκηνή τη δροσιά της νεαρής φοιτήτριας του Φάινμαν.
Η ανάγνωση του Ιωσήφ Βαρδάκη, σκηνοθέτη της παράστασης, είναι συνεπής με το κείμενο, ενώ τα κοστούμια (ειδικά του φύλαρχου του Μπάλι Χάι) και τα σκηνικά της Μαγιούς Τρικεριώτη δημιούργησαν επιτυχημένα το απαραίτητο περιβάλλον για την προβολή της ιστορίας. Λειτουργικοί οι φωτισμοί του Ανδρέα Μπέλλη, συνέβαλαν στις μεταβάσεις του μονολόγου, ενώ επιτυχής ήταν και η μουσική επιμέλεια του Θάνου Αμοργινού.
Ενδιαφέρουσα παράσταση, μπορεί να μυήσει τον θεατή σε έναν καινούργιο τρόπο προσέγγισης της φυσικής επιστήμης, ενώ το θέατρο ”Άνεσις” δικαιώνει πλήρως το όνομά του.
Η ταυτότητα της παράστασης
”QED” ή ”Τι απέδειξε ο κύριος Φάινμαν”
Μετάφραση: Γιάννης Μήλιος, Γιώργος Κοτανίδης
Σκηνοθεσία: Ιωσήφ Βαρδάκης
Σκηνικά - κοστούμια: Μαγιού Τρικεριώτη
Φωτισμοί: Ανδρέας Μπέλλης
Μουσική επιμέλεια: Θάνος Αμοργινός
Παίζουν: Γιώργος Κοτανίδης, Ελευθερία Γεροφωκά
