Ερμηνευτές και νέοι δημιουργοί αναζητούν το ρεμπέτικο στο Μέγαρο, την Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου.
Παλαιότερο των 360 ημερών
Μια συναυλία που επαναπροσεγγίζει με φρεσκάδα και δυναμισμό το ρεμπέτικο. Οι Rebetien, το Τρίο Κατάρα και η Ρεμπέτικη Μπάντα από την Ελλάδα δίνουν ραντεβού με τους Kosmokratores από το Βέλγιο στην Αίθουσα Banquet την Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου στις 9 το βράδυ και παίζουν ρεμπέτικο με διάθεση ανανέωσης αλλά και με γνώση, αποδεικνύοντας τη διαχρονικότητά του. Ερμηνευτές και νέοι δημιουργοί, με μιαν απρόβλεπτη σκυτάλη, παραλαμβάνουν και περνάνε από γενιά σε γενιά τη μουσική παράδοση του ρεμπέτικου, που μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο καταχωρήθηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της UNESCO για την «Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας».
Το Μέγαρο και η Σειρά Γέφυρες (καλλιτεχνική επιμέλεια, προγραμματισμός: Δημήτρης Μαραγκόπουλος) δίνουν χώρο έκφρασης σε αυτούς ακριβώς τους μουσικούς, έλληνες και ξένους, που αναζητούν στον 21ο αιώνα το λαϊκό αστικό τραγούδι που μπορεί να έγινε κάποτε μόδα αλλά ποτέ μουσειακό είδος.
Αναζητώντας το ρεμπέτικο
Το ρεμπέτικο, αυτό το λαϊκό αστικό τραγούδι των λιμανιών, των φτωχών συνοικιών, των φυλακών, με τις ρίζες του να χάνονται μέσα στην ευρύτερη παράδοση του δημοτικού τραγουδιού και των κλέφτικών τραγουδιών έτσι όπως αφομοιώνονται στο χωνευτήρι των πρώτων αστικών κέντρων του 19ου αιώνα, είναι ίσως το τραγούδι με την πιο έντονη ταυτότητα.
Από τα πρώτα «μουρμούρικα» που ακούγονταν από το 1834 στις φυλακές του Μεντρεσέ στην Πλάκα (εκεί που θα φυλακιστεί αργότερα ο Μακρυγιάννης), μέχρι τα σεβνταλίδικα της πλατείας Ψυρρή, τα «γυαλάδικα» του Πειραιά και τα Μικρασιάτικα, ξετυλίγεται ένα συναρπαστικό ταξίδι που διέγραψε πολλούς κύκλους ζωής, μετασχηματίστηκε και έμοιασε κάποια στιγμή να δύει.
Ο Μάνος Χατζιδάκις με τη διεισδυτική διάλεξή του το 1949 τόλμησε να αναδείξει όχι μόνο το ήθος και την κοινωνική του διάσταση αλλά και τη μουσική του σημασία. Η δωρικότητα, το συγκρατημένο πάθος του, η βαθιά αξιοπρέπεια με την οποία εκφράζει τον πόνο, την απώλεια, τον έρωτα, και το περιθώριο, άγγιξαν τους νέους κυρίως δημιουργούς και εκτελεστές που με μια απρόβλεπτη σκυτάλη το περνάνε από γενιά σε γενιά. Ζωντανό, αληθινό και γεμάτο δύναμη.
Η ορχήστρα Rebetien είναι μια παρέα τεσσάρων μουσικών που ερμηνεύουν τραγούδια και σκοπούς από το ρεπερτόριο του ρεμπέτικου και της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, αλλά και νέες δικές τους συνθέσεις.
Χαρακτηριστικό στοιχείο του ήχου του συγκροτήματος αποτελεί κυρίως το νοσταλγικό χρώμα της εποχής του γραμμοφώνου, σε διακριτικό συνδυασμό ενίοτε με αλλογενείς μουσικές γεύσεις από τις διάφορες παραδόσεις της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων.
Έμφαση δίνεται στον φυσικό, ακουστικό ήχο των οργάνων, ο συνδυασμός των οποίων παραπέμπει με έναν τρόπο σε σμυρναίικη ορχήστρα του Μεσοπολέμου, καθώς επίσης στον πειραματισμό και στη σύνθεση ενός δικού τους ηχητικού και ενορχηστρωτικού ύφους.
Με ένα αρκετά μεγάλο φάσμα ρεπερτορίου και τεχνοτροπιών στη διάθεσή τους, αλλά και έντονη αυτοσχεδιαστική διάθεση, οι Rebetien είναι σε θέση να μεταβάλλουν το μουσικό κλίμα από ιδιαίτερα μελαγχολικό και ρομαντικό έως άκρως δυναμικό και γλεντιστικό. Έχει πραγματοποιήσει εμφανίσεις σε διάφορες μουσικές σκηνές και φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Τρίο Κατάρα
Είναι ένα μουσικό σχήμα που αποτελείται από τους Παναγιώτη Διαμάντη, Κωστή Κωστάκη και Σωτήρη Λέτσιο. Τρεις κιθάρες και τρεις φωνές δίνουν στο Τρίο Κατάρα μια αίσθηση που σε γυρνάει πίσω στο παλιό αστικό λαϊκό τραγούδι της δεκαετίας του 1930, ’40 και ’50 παντρεύοντας παράλληλα ηχοχρώματα και αρμονίες από άλλα μουσικά είδη.
Κλέφτικα, αντάρτικα, δημοτικά και νησιώτικα έρχονται να προστεθούν σε ένα ρεπερτόριο που εναλλάσσεται από εμφάνιση σε εμφάνιση. Το Τρίο Κατάρα δημιουργήθηκε τον Οκτώβρη του 2014 από τους τρεις μουσικούς με έδρα την Αθήνα.
Το όνομα εφηύραν τα μέλη της μπάντας επηρεασμένοι απ το αγαπημένο τους Τρίο Κιτάρα (γνωστό παλιό μουσικό τρίο) και δημιουργώντας αυτό το λογοπαίγνιο θέλησαν να δώσουν ένα τόνο χαρούμενο αλλά και αυτοσαρκασμού στην όλη αύρα του σχήματος.
Στόχος του είναι η αναβίωση και αναπαραγωγή των τραγουδιών αυτής της περιόδου αλλά και η δημιουργία νέων τραγουδιών συνδυάζοντας και αναμειγνύοντας παλιότερες με νεότερες μουσικές δομές.
Kosmokrators
Μια πρωτοβουλία ευγενών εραστών του ρεμπέτικου, μιας ομάδας που ξεκινά από το Βέλγιο και ο πυρήνας της αποτελείται από δύο Ολλανδούς, τον Frans De Clercq, τον Karsten de Vilder και έναν Βέλγο, τον Dimi Dumortier. Δημιούργησαν μια ρεμπέτικη κομπανία, τους Kosmokrators. Χαρακτηριστικό της ομάδας είναι κατ’ εξοχήν η διασκευή ρεμπέτικων σε ξένη γλώσσα (αγγλικά, γαλλικά, ολλανδικά) χωρίς αλλοίωση των μελωδικών και ρυθμικών γραμμών του είδους.
Για τους ιδρυτές της κομπανίας αυτή η πρωτοβουλία ξεκινά από την αγάπη τους για το ρεμπέτικο και την πρόθεσή τους να το διαδώσουν στο διεθνές κοινό και δεν αποτελεί πρωτογενή δραστηριότητα γι’ αυτούς. Ο Frans De Clercq είναι επίσημος μεταφραστής σε 5 γλώσσες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Karstende Vilder είναι μοντέρ σε τηλεοπτικό σταθμό και ο Dimi Dumortier είναι εικαστικός.
Στο Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Γαλλία οι Kosmokrators παρουσιάζουν σε ζωντανές εμφανίσεις το ρεμπέτικο σε όλες τις γλώσσες που μεταφράζουν και φυσικά στην ελληνική, με ιδιαίτερη αποδοχή από το ξένο κοινό και επιτυχία.
Αποτελούν το δίαυλο ενός ειρηνικού μουσικού «κινήματος» του ρεμπέτικου στην Ευρώπη, το αγγίζουν με σεβασμό, παιδεία και γνώση, παρουσιάζοντας το για πρώτη φορά, σε ευρύ κοινό, σ’ αυτή τη μορφή.
Ρεμπέτικη Μπάντα
Η Ιουλία Καραπατάκη, ο Άγης Παπαπαναγιώτου, ο Κωνσταντίνος Μιχαλάκης και ο Σωτήρης Τσόγκας δημιούργησαν μια δυνατή ομάδα που τους ενώνει η αγάπη τους για το ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι από το 1930 μέχρι το 1970 με τον δικό τους μοναδικό τρόπο που το κάνει σημερινό και επίκαιρο. Από τα τραγούδια που ακούγονταν στα σοκάκια του Πειραιά και στα δρομάκια της Αθήνας ως τις επιτυχίες του Τσιτσάνη και του Παπαϊωάννου.