Όσκαρ 2014: Αυτό το αγαλματίδιο ποιος θα το πάρει;

του Λουκά Τσουκνίδα

Ρίχνοντας μια ματιά στις λίστες των φετινών υποψηφίων για τα, ως συνήθως, πολυαναμενόμενα και πολυπόθητα βραβεία Όσκαρ οι προβλέψεις μοιάζουν να είναι δύσκολη υπόθεση. Το 2013 βγήκαν στις αμερικάνικες αίθουσες μια σειρά από εξαιρετικά φιλόδοξες ταινίες και παρ' ότι υπερτιμημένες τελικά, οι πιο πολλές απ' αυτές είχαν ένα με δύο τουλάχιστον πολύ δυνατά στοιχεία.

Με μοναδική εξαίρεση το “The Wolf of Wall Street”, την υπερφίαλη φανφάρα του Μάρτιν Σκορτσέζε που “μάγεψε” μια μερίδα των κριτικών —αλλά αναρωτιέμαι αν υπάρχει έστω κι ένας θεατής που βγήκε απ' την αίθουσα χωρίς την αίσθηση ότι του έτριβαν αδιάκοπα τη μούρη στον καβάλο του Ντι Κάπριο για τρεις ώρες— οι υπόλοιποι υποψήφιοι για την “Καλύτερη Ταινία”, που γεμίζουν λίγο πολύ και τις πιο σημαντικές υποκατηγορίες, διεκδικούν με αρκετές αξιώσεις την πρωτιά. Παρ' όλα αυτά, ένας μόνο θα φύγει με το Όσκαρ, οπότε ας προσπαθήσουμε να βρούμε ποιος θα είναι ο φετινός θριαμβευτής...

Ξεκινώντας από το βραβείο του “Πρώτου Ανδρικού Ρόλου”, οι διεκδικητές με τις μεγαλύτερες πιθανότητες είναι, κατά σειρά προτίμησης, ο Μάθιου Μακόνεχι (The Dallas Buyers Club) που σηκώνει στις πλάτες του το παραδομένο στα κλισέ του βιογραφικό δράμα του Ζαν-Μαρκ Βαλέ, ο Τσιγουέτελ Ελιοφόρ (12 Years a Slave) που ζωντανεύει έναν ιδιαίτερο σημειολογικά χαρακτήρα στο αποσπασματικό δράμα εποχής του Στιβ Μακουίν και ο Μπρους Ντερν (Nebraska) που αντιπροσωπεύει επάξια την τάξη των βετεράνων στο μελαγχολικό ρόουντ μούβι του Αλεξάντερ Πέιν. Ο Κρίστιαν Μπέιλ (American Hustle) δεν ξεχωρίζει απ' το υπόλοιπο καστ στην αστυνομική κομεντί του Ντέιβιντ Ο. Ράσελ, ενώ ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο (The Wolf of Wall Street) μας δίνει απλώς μια παραφουσκωμένη εκδοχή της μανιέρας του προσπαθώντας να κάνει τον κωμικό σε μια κακογραμμένη κωμωδία.

Στις γυναίκες τα πράγματα είναι πολύ πιο ξεκάθαρα αφού η Κέιτ Μπλάνσετ (Blue Jasmine) έδωσε το κάτι παραπάνω σε έναν απ' τους πιο καλογραμμένους χαρακτήρες του Γούντι Άλεν και δε χάνει με τίποτα το αγαλματάκι. Στον αντίποδα, η Έιμι Άνταμς (American Hustle) έκανε αυτό που κάνει πάντα, να επανεφευρίσκει τον εαυτό της στο πλαίσιο του εκάστοτε ρόλου, μόνο που εδώ την παράσταση της έκλεψε η δυναμική εκδοχή της που λέγεται Τζένιφερ Λόρενς. Οι Τζούντι Ντεντς (Philomena) και Μέριλ Στριπ (August: Osage County) είναι σταθερές αξίες, αλλά δεν έχουν τύχη, ενώ η Σάντρα Μπούλοκ (Gravity) έκανε το καλύτερο δυνατό με έναν αδύναμο όμως χαρακτήρα στο εντυπωσιακό, αλλά παρωχημένο σεναριακά διαστημικό θρίλερ του Αλφόνσο Κουαρόν.

Στον “Δεύτερο Αντρικό Ρόλο” ξεχωρίζουν δύο ηθοποιοί, ο πρωτάρης σομαλός Μπαρκάντ Αμπντί (Captain Phillips) κι ο “καυτός” Μάικλ Φασμπέντερ (12 Years a Slave), κυρίως επειδή στέκονται στο ίδιο ύψος με τους πρωταγωνιστές των ταινιών τους παρέχοντας ένα εξαιρετικό δραματικό αντίβαρο που βελτιώνει αισθητά το τελικό αποτέλεσμα. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Φασμπέντερ προτείνεται για πρώτη φορά και μάλλον θα το πάρει σπίτι για να σβήσει αυτή η ντροπιαστική στατιστική για την Ακαδημία. Απ' τους λοιπούς, ο Μπράντλεϊ Κούπερ (American Hustle) είναι ο αδύναμος κρίκος συγκριτικά με το υπόλοιπο καστ, ο Τζέρεντ Λέτο (The Dallas Buyers Club) δεν έχει αρκετά σημαντικό ρόλο για να κάνει τη διαφορά κάτω απ' τη σκιά του τεράστιου Μακόνεχι και μένει ο Τζόνα Χιλ (The Wolf of Wall Street) στο ρόλο του αουτσάιντερ, αφού, ως γνήσιος κωμικός, επιπλέει απ' το ναυάγιο του Σκορτσέζε και μοιάζει με κωμική ιδιοφυία δίπλα στον Ντι Κάπριο που αγωνίζεται να φανεί αστείος.

Λογικά, η Τζένιφερ Λόρενς (American Hustle) θα έπαιρνε το βραβείο του “Δεύτερου Γυναικείου Ρόλου” με τα χέρια κάτω, αλλά ήταν η περσινή νικήτρια της μεγάλης κατηγορίας κι έτσι το αουτσάιντερ, η Τζουν Σκουίντ (Nebraska), μπορεί να βγει μπροστά και να δώσει και στην Ακαδημία την ευκαιρία να βραβεύσει μια ηθοποιό που ίσως να μην βρεθεί ξανά σε τόσο πλεονεκτική θέση. Η Τζούλια Ρόμπερτς (August: Osage County) φέρνει απλώς εις πέρας έναν παλιομοδίτικο ρόλο σ' ένα παλιομοδίτικο και υπερφορτωμένο μελόδραμα, το φαβορί των μπουκ Λουπίτα Νιόνγκο (12 Years a Slave) κερδίζει την προσοχή μας, αλλά δεν αλλάζει τις ισορροπίες στην ταινία του Μακουίν και η Σάλι Χόκινς (Blue Jasmine) είναι απλώς καλή δίπλα στην υπέροχη Κέιτ Μπλάνσετ.

Στην κατηγορία της σκηνοθεσίας, ο Στιβ Μακουίν —μεγάλος απών με τις δύο προηγούμενες ταινίες του και κυρίως με το αριστοτεχνικό ντεμπούτο του “Hunger”— έχει τον πρώτο λόγο με την εξαιρετική δουλειά του στο “12 Years a Slave” με μοναδικό ίσως αντίπαλο τον Ντέιβιντ Ο. Ράσελ που καταφέρνει στο “American Hustle” να δώσει ενδιαφέρον και ρυθμό σε μια όχι και τόσο συναρπαστική ιστορία. Ο Κουαρόν “αράζει” στα τεχνολογικά επιτεύγματα του “Gravity”, ο Πέιν τρέχει στον αυτόματο πιλότο του και για τον Σκορτσέζε... ε να μην τα ξαναλέμε.

Στο “Πρωτότυπο Σενάριο” δεσπόζει το “Blue Jasmine” του Γούντι Άλεν, αλλά μιας και το πήρε πρόπερσι για το ανεκδιήγητο “Midnight in Paris”, το βραβείο μάλλον πάει όπως είναι στο άλλο φαβορί, το ιδιόρρυθμο “Her” του Σπάικ Τζόουνς. Όσο για το “Διασκευασμένο”, εκεί το “12 Years a Slave” του Τζον Ρίντλεϊ θα χτυπηθεί με το “Captain Phillips” του Μπίλι Ρέι και μάλλον θα κερδίσει ο πρώτος.

Έχοντας και τις βαριές υποκατηγορίες υπ' όψιν λοιπόν, μπορούμε να πούμε με σχετική ασφάλεια ότι το “12 Years a Slave” του Στιβ Μακουίν συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να βγει “Ταινία της Χρονιάς” στα επικείμενα Όσκαρ. Δικαιολογημένα κατ' εμέ, αφού πρόκειται για την ευρηματική επανεφεύρεση μιας παλιάς, γραμμικής αυτοβιογραφικής αφήγησης με γνώμονα την πολυεπίπεδη απεικόνιση μιας μεταβατικής περιόδου στην αμερικάνικη ιστορία μέσα απ' την οπτική ενός χαρακτήρα που επιβιώνει σε μια ουσιαστικά γκρίζα ζώνη μιας χαρισμένης και τυπικής ελευθερίας. Είναι μια ταινία καλογραμμένη, καλοστημένη και καλοπαιγμένη, τόσο ώστε να ξεχωρίζει, εύκολα τελικά, απ' τις υπόλοιπες της λίστας.

Τώρα που βγάλαμε τα δύσκολα απ' τη μέση, ας σημειώσουμε ότι η πραγματική μάχη της βραδιάς θα γίνει στο περιθώριο της χολιγουντιανής λάμψης, στην κατηγορία της ξενόγλωσσης ταινίας. Εκεί, όπου η ποιητική ιταλική σάτιρα “The Great Beauty” του Πάολο Σορεντίνο θα βρει δύο πολύ ισχυρούς αντιπάλους, το δυνατό βελγικό μελόδραμα “Broken Circle Breakdown” του Φέλιξ Φαν Χρόνινγκεν και το εξαιρετικό δανέζικο ηθογραφικό δράμα “The Hunt” του Τόμας Βίντεμπεργκ.

Ραντεβού στις 2 του Μάρτη λοιπόν, κι ας κερδίσει ο καλύτερος...

Όλες οι Ταινίες