Σύγχρονα βιβλία που πρέπει να έχεις διαβάσει
Καλός ο Οδυσσέας του Τζόις και τα έργα των ρώσων κλασικών, αλλά έχουν και οι πιο πρόσφατες δεκαετίες τα «κλασικά» τους – ή αυτά που σίγουρα θα γίνουν κλασικά.
Όπως τα παρακάτω βιβλία…
Το Σφαγείο Νούμερο 5, του Κερτ Βόννεγκατ
…για μια θεωρία αντίληψης του χρόνου που μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή.
Υπόθεση: Η σουρεαλιστική εκδοχή μιας αληθινής ιστορίας από τον πόλεμο περιλαμβάνει ένα βετεράνο, τον Μπιλ Πίλγκριμ, που ταξιδεύει μέσα στο χρόνο και πέφτει θύμα απαγωγής από εξωγήινους, το 1967, μια αλεξίσφαιρη βίβλο δίπλα σ' ένα φυλλάδιο με τίτλο "Μάθε τον εχθρό σου", ενθουσιώδεις νεοσύλλεκτους, συνειδητοποιημένους λιποτάκτες, γενναίους ανιχνευτές, ενέδρες της συμφοράς και θυελλώδεις εναγκαλισμούς πυρών. Περιλαμβάνει επίσης την υποχρεωτική ξενάγηση-φιλόξενη διαμονή αιχμαλώτων πολέμου στο Σφαγείο Νο 5 της Δρέσδης, σεξ παρουσία κοινού σ' ένα ζωολογικό κήπο στον πλανήτη Τραλφάμαντορ, ένα δονητή με την ονομασία τα Μαγικά Δάχτυλα και την ανακοίνωση του Τρούμαν για την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα. Το βιβλίο αποτελεί μια διαχρονικά επίκαιρη σάτιρα του ανθρώπινου παραλογισμού και πατριωτισμού με αντιπολεμικό χαρακτήρα.
Ο Αύγουστος, του Τζον Γουίλιαμς
…για τις ανθρώπινες σχέσεις, τον έρωτα και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας μέσα από τα μάτια των άλλων και όλα αυτά που παραμένουν ίδια εδώ και 2 χιλιάδες χρόνια.
Η υπόθεση: Ο Ιούλιος Καίσαρας εκπλήσσει χρίζοντας διάδοχό του τον διανοούμενο ανιψιό του Οκτάβιο. Περνώντας δια πυρός και σιδήρου, ο νεαρός, παρά τους αρχικούς του δισταγμούς και τις συνωμοσίες που εξυφαίνονται εναντίον του, καταφέρνει να κατατροπώσει τους εσωτερικούς και εξωτερικούς του εχθρούς. Πανίσχυρος αυτοκράτορας, ο Οκτάβιος Αύγουστος πια αρχίζει να αλλάζει τα πάντα με βασικό μότο «αν είναι η μοίρα κάποιου ν᾿ αλλάξει τον κόσμο, υποχρέωση του είναι πρώτα ν’ αλλάξει τον εαυτό του».
Ο Τρυποκάρυδος, του Τομ Ρόμπινς
…γιατί είναι το πιο ρομαντικό βιβλίο που γράφτηκε ποτέ παρ' όλο που (ή ακριβώς επειδή) δεν παίρνει τον εαυτό του καθόλου στα σοβαρά.
Η υπόθεση: Ο "Τρυποκάρυδος" είναι ένα είδος ερωτικής ιστορίας που εκτυλίσσεται μέσα σ' ένα πακέτο τσιγάρα Κάμελ. Αποκαλύπτει το σκοπό της σελήνης, εξηγεί τη διαφορά ανάμεσα στους κακοποιούς και τους παράνομους, εξετάζει τη διαμάχη ανάμεσα στο δεσμευμένο σοσιαλιστή και το ρομαντικό ατομικιστή, ζωγραφίζει το πορτραίτο μιας σύγχρονης κοινωνίας με ζάπλουτους Άραβες, εξόριστους βασιλιάδες και εγκυμονούσες μαζορέτες. Τέλος, ασχολείται και με τα μυστήρια των πυραμίδων.
Το Τι Ωραίο Πλιάτσικο, του Τζόναθαν Κόου
…για το τι μπορεί να κάνει η πολιτική στις ζωές μας -και για την κάθαρση του "όλα εδώ πληρώνονται".
Η υπόθεση: Τη Βρετανία που ανέδειξε τη Μάργκαρετ Θάτσερ ως σύμβολο ενός συλλογικού κακού χαρακτήρα, περιγράφει ο Κόου στο "Τι ωραίο πλιάτσικο!", που περιλαμβάνει «μια σειρά από βρετανικές εικόνες και στερεότυπα -για να τα παραμορφώσει και να τα εξωθήσει στο γελοίο: τις μεγάλες αριστοκρατικές οικογένειες που σπαράσσονται αναίμακτα (ή αιματηρά), τις εκκεντρικές γριές, τα στοιχειωμένα αρχοντικά, ολόκληρο το γκραν γκινιόλ της αστικής τάξης, σ' ένα βασίλειο κάθε άλλο παρά ενωμένο, όπου "κατεστημένο" είναι η αδυσώπητη οικονομική εξουσία».
Η Ιστορία της Θεραπαίνιδας, της Μάργκαρετ Άτγουντ
…για το μέτρο που χάνεται στις κοινωνίες που παρα-παίρνουν στα σοβαρά τις θρησκείες (τους).
Η υπόθεση: Τοποθετημένη στο εγγύτατο μέλλον, η ιστορία διαδραματίζεται σε ένα χώρο που θυμίζει το φάντασμα μιας αμερικανικής πανεπιστημιούπολης, μια νεκρόπολη που καταγράφει την άλλοτε καθημερινή ζωή στις Η.Π.Α. Η Δημοκρατία της Γαλαάδ προσφέρει στην Τουφρέντ μόνο μία επιλογή: την αναπαραγωγή. Αν παρεκκλίνει απ' τον σκοπό της, θα καταλήξει, όπως όλοι οι αντιφρονούντες, κρεμασμένη στο Τείχος, ή θα σταλεί στις Αποικίες, όπου θα βρει αργό και μαρτυρικό θάνατο από ραδιενέργεια. Αλλά ακόμα κι ένα απολυταρχικό καθεστώς δεν μπορεί να αφανίσει τον πόθο – ούτε της Τουφρέντ ούτε και των δύο ανδρών απ' τους οποίους κρέμεται η μοίρα της.
Στον Δρόμο, του Τζακ Κέρουακ
…για το νέο στιλ που εγκαινίασε ο Κέρουακ, προσπαθώντας να εφαρμόσει στη λογοτεχνία τον αυτοσχεδιασμό της τζαζ, γράφοντας σα να ετοιμάζεται να στείλει γράμμα σε έναν φίλο του και εμπνέοντας παράλληλα την λεγόμενη beat generation.
Η υπόθεση: Ο αφηγητής λέει πως «οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που τρελαίνονται να ζήσουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που ποθούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριώνται ή δεν λένε κοινό τοπα πράγματα, αλλά που καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά […]». Αυτή η αναζήτηση φέρνει τον Σαλ στο δρόμο για το Ντένβερ και το Σαν Φρανσίσκο, το Λος Άντζελες, το Τέξας και το Μεξικό, άλλοτε με τον Ντιν, τον ήρωα-άγιο φίλο του, άλλοτε μόνος του…
Περί Τυφλότητος, του Ζοζέ Σαραμάγκου
…για το στιλ ενός νομπελίστα που γράφει χωρίς τελείες, με τεράστιες περιόδους, με χαρακτήρες χωρίς ονόματα, αλλά παρ’ όλα αυτά καταφέρνει να αποδώσει βαθιά νοήματα για την ανθρώπινη ύπαρξη.
Η υπόθεση: Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ' έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ' απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα;
Το Σφαγείο Νούμερο 5, του Κερτ Βόννεγκατ …για μια θεωρία αντίληψης του χρόνου που μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή.
Υπόθεση: Η σουρεαλιστική εκδοχή μιας αληθινής ιστορίας από τον πόλεμο περιλαμβάνει ένα βετεράνο, τον Μπιλ Πίλγκριμ, που ταξιδεύει μέσα στο χρόνο και πέφτει θύμα απαγωγής από εξωγήινους, το 1967, μια αλεξίσφαιρη βίβλο δίπλα σ' ένα φυλλάδιο με τίτλο "Μάθε τον εχθρό σου", ενθουσιώδεις νεοσύλλεκτους, συνειδητοποιημένους λιποτάκτες, γενναίους ανιχνευτές, ενέδρες της συμφοράς και θυελλώδεις εναγκαλισμούς πυρών. Περιλαμβάνει επίσης την υποχρεωτική ξενάγηση-φιλόξενη διαμονή αιχμαλώτων πολέμου στο Σφαγείο Νο 5 της Δρέσδης, σεξ παρουσία κοινού σ' ένα ζωολογικό κήπο στον πλανήτη Τραλφάμαντορ, ένα δονητή με την ονομασία τα Μαγικά Δάχτυλα και την ανακοίνωση του Τρούμαν για την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα. Το βιβλίο αποτελεί μια διαχρονικά επίκαιρη σάτιρα του ανθρώπινου παραλογισμού και πατριωτισμού με αντιπολεμικό χαρακτήρα.
Ο Αύγουστος, του Τζον Γουίλιαμς…για τις ανθρώπινες σχέσεις, τον έρωτα και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας μέσα από τα μάτια των άλλων και όλα αυτά που παραμένουν ίδια εδώ και 2 χιλιάδες χρόνια.
Η υπόθεση: Ο Ιούλιος Καίσαρας εκπλήσσει χρίζοντας διάδοχό του τον διανοούμενο ανιψιό του Οκτάβιο. Περνώντας δια πυρός και σιδήρου, ο νεαρός, παρά τους αρχικούς του δισταγμούς και τις συνωμοσίες που εξυφαίνονται εναντίον του, καταφέρνει να κατατροπώσει τους εσωτερικούς και εξωτερικούς του εχθρούς. Πανίσχυρος αυτοκράτορας, ο Οκτάβιος Αύγουστος πια αρχίζει να αλλάζει τα πάντα με βασικό μότο «αν είναι η μοίρα κάποιου ν᾿ αλλάξει τον κόσμο, υποχρέωση του είναι πρώτα ν’ αλλάξει τον εαυτό του».
Ο Τρυποκάρυδος, του Τομ Ρόμπινς…γιατί είναι το πιο ρομαντικό βιβλίο που γράφτηκε ποτέ παρ' όλο που (ή ακριβώς επειδή) δεν παίρνει τον εαυτό του καθόλου στα σοβαρά.
Η υπόθεση: Ο "Τρυποκάρυδος" είναι ένα είδος ερωτικής ιστορίας που εκτυλίσσεται μέσα σ' ένα πακέτο τσιγάρα Κάμελ. Αποκαλύπτει το σκοπό της σελήνης, εξηγεί τη διαφορά ανάμεσα στους κακοποιούς και τους παράνομους, εξετάζει τη διαμάχη ανάμεσα στο δεσμευμένο σοσιαλιστή και το ρομαντικό ατομικιστή, ζωγραφίζει το πορτραίτο μιας σύγχρονης κοινωνίας με ζάπλουτους Άραβες, εξόριστους βασιλιάδες και εγκυμονούσες μαζορέτες. Τέλος, ασχολείται και με τα μυστήρια των πυραμίδων.
Το Τι Ωραίο Πλιάτσικο, του Τζόναθαν Κόου…για το τι μπορεί να κάνει η πολιτική στις ζωές μας -και για την κάθαρση του "όλα εδώ πληρώνονται".
Η υπόθεση: Τη Βρετανία που ανέδειξε τη Μάργκαρετ Θάτσερ ως σύμβολο ενός συλλογικού κακού χαρακτήρα, περιγράφει ο Κόου στο "Τι ωραίο πλιάτσικο!", που περιλαμβάνει «μια σειρά από βρετανικές εικόνες και στερεότυπα -για να τα παραμορφώσει και να τα εξωθήσει στο γελοίο: τις μεγάλες αριστοκρατικές οικογένειες που σπαράσσονται αναίμακτα (ή αιματηρά), τις εκκεντρικές γριές, τα στοιχειωμένα αρχοντικά, ολόκληρο το γκραν γκινιόλ της αστικής τάξης, σ' ένα βασίλειο κάθε άλλο παρά ενωμένο, όπου "κατεστημένο" είναι η αδυσώπητη οικονομική εξουσία».
Η Ιστορία της Θεραπαίνιδας, της Μάργκαρετ Άτγουντ…για το μέτρο που χάνεται στις κοινωνίες που παρα-παίρνουν στα σοβαρά τις θρησκείες (τους).
Η υπόθεση: Τοποθετημένη στο εγγύτατο μέλλον, η ιστορία διαδραματίζεται σε ένα χώρο που θυμίζει το φάντασμα μιας αμερικανικής πανεπιστημιούπολης, μια νεκρόπολη που καταγράφει την άλλοτε καθημερινή ζωή στις Η.Π.Α. Η Δημοκρατία της Γαλαάδ προσφέρει στην Τουφρέντ μόνο μία επιλογή: την αναπαραγωγή. Αν παρεκκλίνει απ' τον σκοπό της, θα καταλήξει, όπως όλοι οι αντιφρονούντες, κρεμασμένη στο Τείχος, ή θα σταλεί στις Αποικίες, όπου θα βρει αργό και μαρτυρικό θάνατο από ραδιενέργεια. Αλλά ακόμα κι ένα απολυταρχικό καθεστώς δεν μπορεί να αφανίσει τον πόθο – ούτε της Τουφρέντ ούτε και των δύο ανδρών απ' τους οποίους κρέμεται η μοίρα της.
Στον Δρόμο, του Τζακ Κέρουακ…για το νέο στιλ που εγκαινίασε ο Κέρουακ, προσπαθώντας να εφαρμόσει στη λογοτεχνία τον αυτοσχεδιασμό της τζαζ, γράφοντας σα να ετοιμάζεται να στείλει γράμμα σε έναν φίλο του και εμπνέοντας παράλληλα την λεγόμενη beat generation.
Η υπόθεση: Ο αφηγητής λέει πως «οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που τρελαίνονται να ζήσουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που ποθούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριώνται ή δεν λένε κοινό τοπα πράγματα, αλλά που καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά […]». Αυτή η αναζήτηση φέρνει τον Σαλ στο δρόμο για το Ντένβερ και το Σαν Φρανσίσκο, το Λος Άντζελες, το Τέξας και το Μεξικό, άλλοτε με τον Ντιν, τον ήρωα-άγιο φίλο του, άλλοτε μόνος του…
Περί Τυφλότητος, του Ζοζέ Σαραμάγκου…για το στιλ ενός νομπελίστα που γράφει χωρίς τελείες, με τεράστιες περιόδους, με χαρακτήρες χωρίς ονόματα, αλλά παρ’ όλα αυτά καταφέρνει να αποδώσει βαθιά νοήματα για την ανθρώπινη ύπαρξη.
Η υπόθεση: Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ' έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ' απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα;
