Κρίση και ελληνική κοινωνία στον 21ο αιώνα

Δεν είναι λίγοι αυτοί που θέλουν πραγματικά να παρακολουθούν τα της ελληνικής κρίσης και δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα με τον όγκο των σχετικών πληροφοριών και με τις επιδράσεις που καταγράφηκαν και καταγράφονται στην ελληνική κοινωνία από το 2010 και μετά.

Τις ημέρες μάλιστα αυτές οι συγκεντρωμένες πληροφορίες για το τι συνέβη και ποιες είναι οι πραγματικές του διαστάσεις σε ό,τι αφορά τους πολίτες, τα κόμματα και την ίδια την κοινωνία γίνεται πραγματικά πολύτιμος σύμβουλος για τον υπεύθυνο ψηφοφόρο.
 
Το βιβλίο του Σπύρου Σακελλαρόπουλου «Κρίση και Κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα» επιχειρεί να απαντήσει σε αυτά και σε άλλα ερωτήματα που σχετίζονται με την Ελλάδα στη μνημονιακή εποχή. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου ο αναγνώστης θα βρει μια πλήρη περιγραφή της κρίσης και των αιτίων της από το 2009 έως το 2014 με οικονομικά στοιχεία και με εύληπτα συμπεράσματα. Στο ίδιο πλαίσιο εξετάζονται επιμέρους οι τρόποι αντιμετώπισης της κρίσης, οι μετασχηματισμοί του κράτους και η κρίση του κομματικού συστήματος.

«Τα υιοθετούμενα πακέτα οικονομικών μέτρων θα επιτελέσουν ένα διπλό ρόλο: από τη μια θα διασώσουν μερίδες του ευρωπαϊκού κεφαλαίου και από την άλλη θα χρησιμεύσουν ως πυξίδα για την νέα μορφή που θα «πρέπει» να πάρει ο καπιταλισμός και ως προς αυτό ο ελληνικός κοινωνικός σχηματισμός θα αποτελέσει ένα πεδίο κοινωνικού πειραματισμού (…) Ένα βασικό δομικό στοιχείο που συγκρότησε την κοινωνική συναίνεση στον καπιταλισμό ήταν η πίστη στην αλλαγή προς το καλύτερο και η προσδοκία της ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας. Αυτό πλέον αλλάζει και τίθεται στο επίπεδο των ελάχιστων προσδοκιών», αναφέρει ο Σπύρος Σακελλαρόπουλος.

Στο δεύτερο μέρος ο συγγραφέας εξετάζει την διαστρωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας από το 1981 έως το σήμερα και εφαρμόζει διάφορες θεωρητικές μεθοδολογίες κοινωνιολογικής ανάλυσης πάνω στην ελληνική περίπτωση διερευνώντας την φύση της μαρξιστικής και λενινιστικής προσέγγισης «τάξης» και αμφιβάλει για το σύγχρονο νόημά τους στην ελληνική πραγματικότητα. Εξάλλου, εξετάζεται και η σύγχρονη θεωρητική παραγωγή γύρω από την κοινωνική διαστρωμάτωση.

Το τμήμα του βιβλίου όπου αναλύεται η πορεία της κοινωνικής διαστρωμάτωσης στην Ελλάδα είναι χωρισμένο σε χρονικές περιόδους (1981-1985, 1985-1989, 1991-2001, 2001-2009 και 2009-2014) και παρακολουθεί τον μετασχηματισμό της ελληνικής κοινωνίας μέχρι την έλευση της κρίσης και τις αλλαγές των ποσοστών ανάμεσα στην αγροτική τάξη, την αστική τάξη, τους εργάτες, τους παραδοσιακούς μικροαστούς κλπ. Μέσα από τις εξελίξεις στην κοινωνική διαστρωμάτωση των ετών 2009-2014 φαίνεται άλλωστε εναργέστερα και η επίπτωση της κρίσης στη χώρα.

«Η ελληνική άρχουσα τάξη δεν ήταν έτοιμη να διαχειριστεί μια τέτοιου μεγέθους οικονομική καταστροφή και στην αρχή σαφώς αιφνιδιάστηκε. Από την άλλη οι δυτικές κυβερνήσεις και τα συμφέροντα του επενδυθέντος σε ελληνικούς τίτλους χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου βρέθηκαν επίσης να διακινδυνεύουν σημαντικές απώλειες. Η χρυσή τομή επήλθε με την υιοθέτηση της πολιτικής των μνημονίων όπου οι, αφενός οι ξένοι επενδυτές σταδιακά απεμπλάκησαν από τα ελληνικά ομόλογα, και αφετέρου ξεκίνησαν ριζικές εκκαθαριστικές λειτουργίες, όπου μικρές, μεσαίες αλλά ακόμη και μεγάλες κεφαλαιουχικές μονάδες βγήκαν εκτός αγοράς μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν στην περαιτέρω όξυνση του ανταγωνισμού που έφεραν οι νέες συνθήκες».
|-moto-|

Αν και τα δύο μέρη του μοιάζουν ετερόκλητα, ολόκληρο το βιβλίο ποτέ δεν χάνει την επαφή με το προκείμενο: Την κατανόηση της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας σε βάθος και πέρα από την κρούστα των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων και της ογκώδους και χαοτικής πληροφόρησης. Ο αναγνώστης του, ακόμη και αν διαφωνήσει ιδεολογικά θα έχει σκεφτεί και θα έχει βελτιώσει την κατανόηση της καθημερινότητα όλων μας.

Δ. Γλ.